JAK POMÓC DZIECIOM, BY RADZIŁY SOBIE Z WŁASNYMI UCZUCIAMI?

Radzenie sobie z własnymi uczuciami jest ważną umiejętnością, którą można rozwijać u dzieci. Oto kilka sposobów, jak można pomóc dzieciom w radzeniu sobie z emocjami:

1. Rozpoznawanie uczuć: Pomóż dzieciom nazwać i zrozumieć różne uczucia. Pokaż im, że wszystkie emocje są normalne i naturalne. Wspieraj je w rozpoznawaniu, czy to radości, smutku, złości czy strachu.
2. Otwarta komunikacja: Zachęcaj dzieci do wyrażania swoich uczuć i myśli. Twórz bezpieczne środowisko, w którym mogą mówić o tym, co czują, bez strachu przed oceną.
3. Modelowanie zachowań: Bądź dobrym przykładem w radzeniu sobie z własnymi emocjami. Pokaż, że również czasem doświadczasz różnych uczuć i jak sobie z nimi radzisz.
4. Rozmowy o strategiach: Omawiaj różne strategie radzenia sobie z emocjami, takie jak oddychanie głębokie czy odpoczynek. Pomóż dzieciom znaleźć te, które działają dla nich najlepiej.
5. Rozwiązywanie problemów: Naucz dzieci rozważać różne sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Pomóż im zidentyfikować pozytywne sposoby reagowania.
6. Sztuka i wyrażanie: Zachęcaj dzieci do wyrażania swoich uczuć za pomocą sztuki, pisania czy rysowania. To może pomóc im zrozumieć i uwolnić emocje.
7. Czytanie i opowiadanie historii: Czytanie książek, które opowiadają o emocjach i jak radzić sobie z nimi, może pomóc dzieciom lepiej zrozumieć swoje uczucia.
8. Cierpliwość i akceptacja: Ważne jest, aby być cierpliwym i akceptującym wobec uczuć dziecka, nawet jeśli wydają się niewłaściwe. To pomoże dziecku poczuć się bezpiecznie i zrozumiane.
9. Rozmowa o emocjach innych ludzi: Pomóż dzieciom zrozumieć, że inni też mają uczucia. Rozmawiaj o tym, jakie emocje mogą odczuwać inni i jak możemy reagować na ich uczucia.
10. Budowanie emocjonalnej inteligencji: Zachęcaj dzieci do rozpoznawania nie tylko swoich, ale też emocji innych osób. To rozwija empatię i umiejętność rozumienia innych.

Pomaganie dzieciom radzić sobie z własnymi uczuciami to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i konsekwencji. Ważne jest, aby być wspierającym obecnie w ich rozwoju emocjonalnym, co przyniesie korzyści na przestrzeni całego życia.

DZIECIĘCA ZŁOŚĆ

Uspokajanie dzieci w momencie złości to ważna umiejętność, która może pomóc im radzić sobie ze swoimi emocjami i rozwijać zdrowe strategie zarządzania gniewem. Oto kilka sposobów, które możesz zastosować:

1. Pozostawienie przestrzeni: Daj dziecku chwilę czasu i przestrzeni, aby się uspokoiło. Czasami ważne jest dać im czas na ochłonięcie przed próbą rozmowy.
2. Oddychanie: Naucz dziecko technik oddychania głębokiego. Głębokie, spokojne oddechy mogą pomóc w zmniejszeniu napięcia i uspokojeniu emocji.
3. Aktywność fizyczna: Zachęcaj dziecko do wydolnych aktywności fizycznych, takich jak bieganie, skakanie na trampolinie czy jazda na rowerze. To może pomóc uwolnić napięcie.
4. Rozmowa: Po uspokojeniu, porozmawiaj z dzieckiem o tym, co się stało i dlaczego jest złości. Pomóż im wyrazić swoje uczucia werbalnie.
5. Sztuka i rysowanie: Zapewnij dziecku miejsce, gdzie może wyrazić swoją złość poprzez rysowanie czy malowanie. To może pomóc im się uspokoić.
6. Zastosowanie metafor: Porównaj złość do jakiegoś obiektu lub zjawiska, np. burzy. Opowiedz, jak burza przychodzi i odchodzi, co pomaga dziecku zrozumieć, że emocje też są tymczasowe.
7. Relaksacja: Naucz dziecko prostych technik relaksacyjnych, takich jak wyobrażanie sobie ulubionego miejsca lub wizualizacja spokojnego obrazu.
8. Modelowanie zachowania: Bądź przykładem w radzeniu sobie z własnym gniewem. Pokaż, że można reagować spokojnie i kontrolować emocje.
9. Zrozumienie źródła złości: Pomóż dziecku zidentyfikować, co wywołało złość. Czasem zrozumienie źródła może pomóc w zarządzaniu emocją.
10. Tworzenie planu działania: Pomóż dziecku stworzyć plan, jak postępować w przyszłości, gdy poczuje złość. To może pomóc w przygotowaniu się do radzenia sobie z emocją.

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne, więc ważne jest dostosowanie podejścia do indywidualnych potrzeb i charakteru dziecka. Cierpliwość, zrozumienie i wsparcie są kluczowe w procesie uczenia się radzenia sobie z złością.

Oto kilka zabaw, które mogą pomóc dzieciom radzić sobie ze złością i jednocześnie nauczyć ich konstruktywnych sposobów wyrażania emocji:

1. Bańki mydlane i złość: Proponuj dziecku dmuchanie baniek mydlanych, podczas gdy wydychają powoli i głęboko. To może pomóc w rozładowaniu napięcia i złości.
2. Zabawy ruchowe: Zorganizuj zabawy ruchowe, takie jak skakanie na trampolinie, bieganie lub tańczenie. Fizyczna aktywność może pomóc w wyzwoleniu złości.
3. Masaż deszczu: Udawajcie, że deszcz spada na ciało dziecka, kładąc delikatnie palce na jego ramionach, plecach i innych obszarach. To może pomóc w uspokojeniu.
4. Przytulanka z złością: Przytulcie się i nazywajcie różne emocje, w tym złość. To pozwoli dziecku zrozumieć, że można okazywać negatywne emocje w bezpieczny sposób.
5. Rysowanie emocji: Proponuj dziecku rysowanie swoich emocji. Może wykreować postacie, obrazy lub formy, które reprezentują złość.
6. Zabawa z wybuchającą balonem: Wspólnie dmuchajcie balon, aż wybuchnie. Dziecko może wyobrazić sobie, że to, co je frustruje, wydobywa się z balonu.
7. Maskotki emocji: Utwórzcie maskotki reprezentujące różne emocje, w tym złość. Dziecko może opowiadać maskotkom o swoich uczuciach.
8. Zabawa w teatralizację: Zachęć dziecko do odgrywania sytuacji, które wywołują złość. To może pomóc w odkrywaniu różnych reakcji i perspektyw.
9. Budowanie wież z bloków: Budujcie wieże z klocków i nazywajcie każdy klocek złością, a potem z chwilą spokoju i rozluźnienia.
10. Opowieść o wulkanie: Stwórzcie opowieść o wulkanie, który jest gotowy wybuchnąć. Kiedy dziecko poczuje złość, może wyobrazić sobie, że to jak erupcja, a potem powoli ucisza się.

Pamiętaj, że celem tych zabaw jest pomóc dziecku w radzeniu sobie z emocjami w zdrowy i konstruktywny sposób. Wspieraj je w wyrażaniu swoich uczuć i ucz ich, że złość może być kontrolowana i wyrażana w pozytywny sposób.

 

DZIECIĘCY LĘK (oswajanie STRASZKÓW):

Uspokajanie dzieci w momencie lęku jest istotne dla ich zdrowego rozwoju emocjonalnego. Oto kilka sposobów, które możesz zastosować, aby pomóc dzieciom radzić sobie z uczuciem lęku:

1. Dostarczenie poczucia bezpieczeństwa: Zapewnij dziecku poczucie bezpieczeństwa i bliskości. Przypomnij im, że są w bezpiecznym miejscu i że z tobą jest wszystko w porządku.
2. Słuchanie: Słuchaj uważnie, kiedy dziecko opowiada o swoich obawach. To ważne, aby poczuli, że są wysłuchiwani i zrozumiani.
3. Rozmowa o lęku: Rozmawiaj z dzieckiem na temat jego lęków. Zrozumienie źródła lęku może pomóc w jego przetworzeniu.
4. Rutyna: Wprowadź stałą rutynę, która może pomóc w zmniejszeniu niepewności i lęku. Dzieci lubią wiedzieć, co się wydarzy w ciągu dnia.
5. Techniki oddechowe: Naucz dziecko prostych technik oddechowych, które mogą pomóc w uspokojeniu, np. oddychanie głębokie.
6. Wspierająca wyobraźnia: Pomóż dziecku wyobrazić sobie spokojne i bezpieczne miejsce, gdzie może uciec w myślach w trudnych chwilach.
7. Wizualizacje: Wykorzystaj wizualizacje, aby pomóc dziecku w przejęciu kontroli nad swoimi myślami. Wyobraźnia może być silnym narzędziem do redukcji lęku.
8. Tworzenie planu: Wspólnie z dzieckiem stwórzcie plan, co zrobić, gdy poczuje się przerażone. To może pomóc im poczuć się bardziej przygotowanym.
9. Uspokajające czynności: Znajdź czynności, które dziecko lubi i które pomagają mu się uspokoić, np. słuchanie muzyki, czytanie książki.
10. Budowanie pewności siebie: Pomóż dziecku w budowaniu pewności siebie poprzez docenianie jego wysiłków i osiągnięć.

Najważniejsze jest stworzenie wsparcia i otoczenia, które pomaga dziecku przezwyciężyć lęki. Pamiętaj, że reakcje na lęk mogą być różne u każdego dziecka, więc dostosuj podejście do jego indywidualnych potrzeb.

SPOSOBY NA OSWOJENIE LĘKU

Oto kilka zabaw, które mogą pomóc dzieciom radzić sobie z lękiem i jednocześnie sprawić, że proces ten stanie się bardziej przyjemny:

Maskotki na strachy: Daj dziecku maskotkę, która stanie się jego "partnerem" w pokonywaniu strachów. Razem możecie wymyślić historie, w których maskotka pomaga pokonać trudne sytuacje.

Zabawy teatralne: Zaproponuj dziecku, aby odgrywało sytuacje, które wywołują u niego lęk. To pozwala na bezpieczne eksplorowanie swoich uczuć i wymyślenie sposobów ich przezwyciężania.

Zabawy z cieniem: Korzystając ze źródła światła, stwórzcie cienie na ścianie. Poproś dziecko, aby wymyśliło cienie, które reprezentują jego lęki. Następnie wspólnie przekształćcie je w coś przyjaznego i zabawnego.

Zabawy z bańkami mydlanymi: Puszczenie bańki mydlanej może symbolizować uwolnienie lęku. Dziecko może wyobrazić sobie, że lęk opuszcza jego ciało wraz z unoszącą się bańką.

Zabawa w poszukiwanie odwagi: Ukryj małe przedmioty w domu lub ogrodzie. Dziecko będzie musiało je znaleźć, korzystając z odwagi, aby przekroczyć swoje lęki.

Budowanie "fortów" od lęków: Wykorzystaj klocki, poduszki czy koce, aby wspólnie z dzieckiem stworzyć "fort", który chroni przed lękami. To może stanowić fizyczne wsparcie i symbol ochrony.

Zabawy muzyczne: Muzyka ma moc uspokajania. Stwórzcie wspólnie listę piosenek, które dziecko może słuchać w trudnych momentach, aby się uspokoić.

Zabawa w detektywa: Stwórzcie tajemnicę, którą dziecko będzie musiało "rozwiązać". To może pomóc w przekierowaniu uwagi od lęku na coś fascynującego.

Zabawy ruchowe: Aktywność fizyczna pomaga rozładować napięcie. Zaproponuj dziecku zabawę na świeżym powietrzu, np. bieganie czy skakanie na trampolinie.

Zabawy sensoryczne: Stwórz zestaw do zabaw sensorycznych, w których dziecko może dotykać, wąchać i oglądać różne tekstury i przedmioty, aby skupić się na swoich zmysłach i odciągnąć uwagę od lęku.

Wszystkie te zabawy mają na celu pomóc dziecku w stopniowym przystosowywaniu się do lękowych sytuacji, jednocześnie tworząc pozytywne i interaktywne doświadczenia. Ważne jest, aby być cierpliwym i dostosować zabawę do indywidualnych potrzeb i komfortu dziecka.

 

RELAKSACJA

Oto kilka zabaw relaksacyjnych, które mogą pomóc dzieciom i dorosłym w redukowaniu napięcia, stresu oraz w osiągnięciu spokoju i wyciszenia:

1. Masaż skóry magicznymi rękawiczkami: Załóżcie miękkie rękawiczki na dłonie i delikatnie masujcie ciało dziecka, wykorzystując miękkie ruchy. Możecie również użyć ruchów okrężnych na plecach czy ramionach.
2. Chmura oddechu: Usiądźcie w wygodnym miejscu i zamknijcie oczy. Wspólnie wyobraźcie sobie, że jesteście chmurami. Głęboko nabierajcie  powietrza przez nos, a następnie spokojnie wydychajcie przez usta. Wyobraźcie sobie, jak podczas wydechu unosicie się wyżej i opuszcza was napięcie.
3. Balony: Leżcie na plecach i wyobraźcie sobie, że jesteście balonami wypełnionymi powietrzem. Podczas wydechu wyobraźcie sobie, jak powoli opuszczacie się na podłogę. Podczas wdechu wypełniajcie się powietrzem i unosicie się.
4. Plaża w dłoniach: Dajcie dziecku do ręki niewielką ilość mąki lub soli. Proście, aby wyobraziło sobie piaskową plażę i pozwólcie mu sypać mąkę lub sól z jednej ręki na drugą, w miarę jak się relaksuje.
5. Budowanie miasta z kamieni: Zbierajcie gładkie kamienie różnych rozmiarów i kształtów. Połóżcie się na brzuchu i umieśćcie kamienie na plecach. Skoncentrujcie się na wrażeniu ich ciężaru i ciepła.
6. Wizualizacja podwodnego świata: Opowiedzcie dziecku spokojną historię o nurkowaniu w oceanie. Proście go, aby wyobraziło sobie podwodny świat, z widokiem na ryby, roślinność i spokojne fale.
7. Świece oddechowe: Zaproście dziecko do siedzenia w pozycji skrzyżowanych nóg. Poproście je, aby nabrało powietrza przez nos, a następnie wypuściło powoli przez usta, tak jakby chciało zdmuchnąć świecę.
8. Zabawa w piłkę: Usiądźcie naprzeciw siebie i przekazujcie sobie niewielką, miękką piłeczkę. Każdy ruch piłki to głęboki i spokojny oddech.
9. Pływanie w chmurach: Połóżcie się na plecach i zamknijcie oczy. Wspólnie wyobraźcie sobie, że unosicie się na lekkich chmurach. Skupcie się na uczuciu lekkości i spokoju.
10. Rozmowy o marzeniach: Przed snem rozmawiajcie o marzeniach i pozytywnych wyobrażeniach. To może pomóc w stworzeniu spokojnego stanu umysłu przed snem.

Pamiętaj, że te zabawy relaksacyjne są dostosowane do różnych potrzeb i preferencji. Ważne jest, aby zapewnić ciche i spokojne otoczenie, które pozwoli na głębszą relaksację i wyciszenie.

 

Masaż relaksacyjny jest wyjątkową formą zabawy i aktywności opartą na zmysłowym doświadczeniu dotyku. Poza korzyściami fizycznymi, przynosi on również głębsze korzyści emocjonalne poprzez wzmocnienie więzi między rodzicem a dzieckiem. To nie tylko sam masaż, ale także dodany do niego wierszyk lub opowieść, które stają się fascynującym urozmaiceniem, rozszerzającym wyobraźnię dziecka.

1. Wzmacnianie więzi: Masaż tworzy intymny moment, w którym dziecko doświadcza bliskości i opieki ze strony rodzica, wzmacniając ich więź emocjonalną.
2. Zmysł dotyku: Ten zmysł odgrywa kluczową rolę w rozwoju małych dzieci. Masaż stymuluje go pozytywnie, wpływając korzystnie na ich rozwój.
3. Rozwijanie wyobraźni: Wprowadzenie wierszyka lub opowieści do masażu może rozbudzić kreatywność dziecka, czyniąc całe doświadczenie jeszcze bardziej fascynującym.
4. Relaksacja: Masaż pomaga w redukcji napięcia i stresu, zarówno u rodzica, jak i u dziecka. To spokojna chwila, w której oboje mogą odnaleźć relaks i harmonię.
5. Komunikacja: W trakcie masażu można prowadzić rozmowy, opowiadać historie lub po prostu spokojnie obecnie przebywać razem. To sprzyja komunikacji między rodzicem a dzieckiem.
6. Poznanie ciała: Dziecko może nauczyć się o swoim ciele i dowiedzieć się, jak reaguje na dotyk w różnych miejscach.
7. Przyjemność: Dla wielu dzieci masaże są po prostu przyjemne, dostarczając im radości i poczucia bezpieczeństwa.
8. Rytuał przed snem: Masaż może stać się częścią wieczornego rytuału, pomagając dziecku się zrelaksować i przygotować do snu.

To niezwykła i kreatywna forma interakcji, która wnosi wiele wartości do życia rodzinnego. Dodatkowy element w postaci wierszyka lub opowieści może tylko wzbogacić tę aktywność, czyniąc ją jeszcze atrakcyjniejszą dla dzieci.

Oto kilka przykładów:          

Babcia placek ugniatała  (B. Kołodziejski)

Babcia placek ugniatała, (Naciskamy plecy dziecka płasko ułożonymi dłońmi)               
wyciskała, wałkowała,  (ściskamy dziecko za boki, przesuwamy płasko obie dłonie jednocześnie)
raz na prawo, raz na lewo. (przesuwamy dłonie w odpowiednich kierunkach)
Potem trochę w przód i w tył,           
żeby placek równy był.         
Cicho… cicho… placek rośnie (nakrywamy dziecko rękoma lub całym ciałem)  
w ciepłym piecu u babuni.    
A gdy będzie upieczony (głaszczemy dziecko po plecach) 
każdy brzuch zadowolony.

 

Bajka o raku z tataraku

Idzie rak, wielki rak, (Kroczymy dwoma palcami po ciele dziecka)
jak uszczypnie, będzie znak. (leciutko szczypiemy)
Kroczy rak, wielki rak, (znów kroczymy)
raz do przodu, a raz wspak. (kroczymy do przodu, potem do tyłu)
Szczypu, szczypu, (delikatnie szczypiemy)
drapu, drap, (drapiemy)
jak uszczypnie,
będzie znak.
Panie raku, panie raku, (Kołyszemy i głaszczemy dziecko…)
siedź pan lepiej w tataraku.
W tataraku nie ma dzieci,
niech pan sobie tam posiedzi
albo lepiej pośpi chwilkę
i nie szczypie przez godzinkę.
Chrapu, chrap, (kołyszemy dziecko i naśladujemy chrapanie)
chrapu, chrap,
zamiast drapu, (leciutko drapiemy)
drapu, drap.
Ale rak, wielki rak
siedzi i rozmyśla tak:
skrabnę trochę, drapnę, (drapiemy)
szczypnę choćby odrobinkę. (szczypiemy)
Szczypu, szczypu, (szczypiemy)
drapu, drap, (drapiemy)
jak uszczypnę, (szczypiemy)
będzie znak.
Panie raku, panie raku, (Kołyszemy i głaszczemy dziecko…)
tak przyjemnie w tataraku.
Woda szemrze do snu bajki,
wietrzyk mruczy kołysanki.
Zapach słodko do snu tuli.
Zaśnij, raczku, luli,luli.

 

Zoo

Tu w zoo zawsze jest wesoło (dziecko leży na brzuchu)

tutaj małpki skaczą wkoło (po plecach ruchy naśladujące skoki po okręgu)

tutaj ciężko chodzą słonie (naciskanie płaskimi dłońmi)

biegną zebry niczym konie (lekkie stukanie pięściami)

żółwie wolno ścieżką człapią (lekkie przykładanie dłoni na płasko)

w wodzie złote rybki chlapią (muskanie wierzchem i wewnętrzną stroną dłoni)

szop pracz, takie czyste zwierzę (pocieranie rękami, naśladowanie prania)

ciągle sobie coś tam pierze.

struś dostojnie wkoło chodzi (powolne kroczenie dwoma palcami)

śpieszyć mu się nie uchodzi.

A w najdalszej części zoo

dwa leniwce się gramolą (powolne posuwanie dłońmi od boków ku środkowi)

wolno wchodząc na dwa drzewa (posuwanie dłońmi od dołu do góry)

gdzie się każdy z nas wygrzewa

i zapada w sen głęboki... (zatrzymanie dłoni).

 

Idzie Pani, wietrzyk wieje

Idzie Pani: tup, tup, tup (dziecko zwrócone do nas plecami, naprzemiennie stukamy w plecy opuszkami palców wskazujących)

dziadek z laską: stuk, stuk, stuk (delikatnie stukamy zgiętym palcem)

skacze dziecko: hop, hop, hop (naśladujemy dłonią skoki, na przemian opierając je na przegubie i na palcach)

żaba robi długi skok (z wyczuciem klepiemy dwie odległe części ciała dziecka: stopy i głowę)

wieje wietrzyk: fiu, fiu, fiu (dmuchamy w jedno i drugie ucho dziecka)

kropi deszczyk: puk, puk, puk (delikatnie stukamy w plecy wszystkimi palcami)

deszcz ze śniegiem: chlup, chlup, chlup (klepiemy dziecko po plecach dłońmi złożonymi w "miseczki")

a grad w szyby: łup, łup, łup (lekko stukamy dłońmi złożonymi w pięści)

Świeci słonko  (gładzimy plecy wewnętrzną stroną dłoni ruchem kolistym)

wieje wietrzyk  (dmuchamy we włosy dziecka)

pada deszczyk  (stukamy opuszkami palców o plecy)

Czujesz dreszczyk?  (leciutko szczypiemy w kark).

 

Maluję kółeczko

Maluję kółeczko, (rysujemy jednym palcem koło na plecach)

w środku z kropeczką, (w środku koła stawiamy kropeczkę)

promyki słoneczne, (rysujemy promienie jednocześnie obiema rękami, zaczynając od środka pleców)

zygzaki bajeczne, (rysujemy obiema rękami jednocześnie zygzaki na plecach)

a wszystko uklepię, (klepiemy po plecach delikatnie całymi dłońmi)

poszczypię, (delikatnie szczypiemy w kilku miejscach na plecach)

podrapię, (delikatnie drapiemy w kilku miejscach na plecach)

przebiegnę po pleckach, (przebiegamy po plecach wszystkimi palami obu rąk z dołu do góry)

aż dreszczyk cię złapie. (szczypiemy delikatnie w szyję)

 

Drzewa

Drzewom we włosy dmucha wiatr, (dmuchamy we włosy)
A deszczyk kropi: kap, kap, kap! (delikatnie pukamy palcami w plecy)
Leci listek, leci przez świat, (wodzimy opuszkami palców po plecach)

gdzieś tam, na ziemię cicho spadł. (lekko naciskamy jedno miejsce)
Leci drugi, leci trzeci! (wędrujemy opuszkami palców dwa razy)
Biegną zbierać listki dzieci. (uderzamy piąstkami w plecy)
No, a potem wszystkie liście, (szybko stukamy wszystkimi palcami)
układają w piękne kiście. (głaszczemy po plecach)

Fryzjer (W. Chotomska)

Od poniedziałku aż do soboty,
fryzjer ma bardzo dużo roboty.
W poniedziałki -robi przedziałki,
we wtorki – strzyże kędziorki,
w środy – goli brody,
w czwartki, piątki i soboty
kręci paniom papiloty.
A gdy skończy się fryzjerski tydzień
fryzjer w niedzielę za miasto idzie.
Siada pod drzewkiem, w zielonym cieniu
i te piosenkę gra na grzebieniu.
Robię przedziałki – w poniedziałki,
strzygę kędziorki- we wtorki,
golę brody- we środy,
a kręcę paniom papiloty
we czwartki, piątki oraz soboty.

Idą słonie

Idą słonie, (na plecach dziecka kładziemy na zmianę całe dłonie)
potem konie. (piąstki)
Panieneczki na szpileczkach (palce wskazujące)
z gryzącymi pieseczkami. (szczypanie)
Świeci słońce, (dłonią zataczamy kółka)
płynie rzeczka, (rysujemy linię)
pada deszczyk. (wszystkimi palcami)
Czujesz dreszczyk? (łaskotanie)

Idzie myszka

Idzie myszka do braciszka. (idziemy palcami prawej ręki po lewej ręce)
Tu wskoczyła. (szybko wsuwamy rękę pod pachę)
Tu się skryła. (wsuwamy rękę w rękaw)

 

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE

Śnieżki

Dzieci dostają kawałki waty, robią z nich „kuleczki śniegowe”. Dotykają nimi wybrane części ciała (nauczyciel mówi które) na początku z otwartymi, a potem z zamkniętymi oczami.

Relaksacja ma wiele korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego, a Twoje wyjaśnienie dotyczące tych korzyści jest bardzo trafne. Oto krótkie omówienie tych korzyści:

1. Przeciwdziałanie stanom lękowym: Ćwiczenia relaksacyjne pomagają zmniejszyć uczucie lęku poprzez uspokojenie umysłu i redukcję napięcia.
2. Zmniejszenie napięcia mięśni: Relaksacja pomaga rozluźnić napięte mięśnie, co może przynieść ulgę w przypadku bólu i dyskomfortu.
3. Poprawa samopoczucia i obrazu siebie: Regularna relaksacja może poprawić ogólne samopoczucie i zwiększyć pozytywne postrzeganie samego siebie.
4. Poprawa funkcjonowania serca, żołądka i jelit: Relaksacja może wpłynąć korzystnie na układ krążenia oraz układ trawienny, redukując stres i poprawiając funkcje tych narządów.
5. Dobry sen: Ćwiczenia relaksacyjne pomagają przygotować umysł i ciało do spokojnego snu, poprawiając jakość snu.
6. Uspokojenie i relaksacja: To oczywiste korzyści relaksacji, które pozwalają na zresetowanie umysłu i odprężenie.
7. Przeciwdziałanie zmęczeniu: Relaksacja może pomóc w redukcji uczucia zmęczenia oraz poprawić poziom energii i witalności.
8. Szybka regeneracja psychiczna: Ćwiczenia relaksacyjne mogą pomóc w szybszej regeneracji umysłu po stresujących sytuacjach.

 Warunki zewnętrzne:

∙ ciche pomieszczenie

∙ zaciemnione

∙ ograniczenie bodźców zewnętrznych.

Dzięki takim ćwiczeniom dzieci mogą nauczyć się zdrowych mechanizmów radzenia sobie ze stresem i napięciem, co może mieć pozytywny wpływ na ich ogólne zdrowie i samopoczucie.

Te zabawy to świetne przykłady na to, jak można angażować dzieci w interaktywne i współpracujące aktywności. Oba pomysły kładą nacisk na współdziałanie, komunikację i zarządzanie nadmiarem energii. Poniżej znajduje się krótkie omówienie każdej z tych zabaw:

Lustro: Ta zabawa angażuje rodzica i dziecko w wspólną aktywność, która sprzyja komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz wzmacnia relację między nimi. Dziecko naśladuje ruchy rodzica, co może dostarczać wiele radości i śmiechu. Ponadto, ta zabawa pomaga w rozwijaniu koordynacji ruchowej i koncentracji.

Dziecko staje naprzeciwko rodzica. Rodzic wykonuje pewne ruchy (kuca, poskakuje, podnosi rękę, robi „miny"). Dziecko naśladuje ruchy rodzica.

Papierowa wojna: Ta zabawa jest doskonałą formą wyładowania nadmiaru energii u dzieci. Dzięki podziale na drużyny i wspólnej rywalizacji dzieci uczą się współpracy w grupie, strategicznego myślenia oraz przyjmowania zarówno zwycięstwa, jak i porażki. Warianty w grze dodają różnorodności i zachęcają dzieci do dostosowywania swoich działań w zależności od reguł.

- Nauczycielka dzieli dzieci na dwie równe grupy, rozdaje im wcześniej zrobione z gazet kule. Każda grupa ma swój wyznaczony teren.

- Na znak nauczycielki zaczynają walkę (rzuty papierowymi kulami).

- Po upływie określonego czasu, każdy zespół sprawdza ilość kul na swoim polu.

- Wygrywa ta grupa, która ma mniej kul.

Wariantami w grze mogą być, np.:

- rzuty na siedząco, - rzuty tylko w plecy, - rzuty tylko prawą ręką, - rzuty między nogami.

 

Obie zabawy są nie tylko angażujące, ale także edukacyjne i rozwijające wiele umiejętności społecznych, emocjonalnych i fizycznych u dzieci. To przykładowe aktywności, które mogą być z powodzeniem stosowane w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, a także w domu, aby wspierać rozwój i interakcję dzieci.

 

 

PRACA Z DZIECKIEM Z NADPOBUDLIWOŚCIĄ PSYCHORUCHOWĄ

Oto dziesięć próśb odnoszących się do pracy z nadpobudliwym dzieckiem, które mogą pomóc w zrozumieniu jego potrzeb i zapewnieniu odpowiedniego wsparcia:

1. Pomóż mi skupić się na jednej czynności – ucz mnie przez zmysł dotyku, potrzebuję, abyś prowadził mnie za rękę. Dla niektórych dzieci nadpobudliwych trudno jest utrzymać uwagę na jednej czynności. Pomaganie im poprzez fizyczne wsparcie, na przykład przez trzymanie ręki, może pomóc w skupieniu ich uwagi na konkretnym zadaniu.
2. Potrzebuję wiedzieć, co zdarzy się za chwilę – daj mi znać, kiedy nastąpią zmiany. Nadpobudliwe dzieci mogą mieć trudności z nagłymi zmianami. Dając im informację na temat nadchodzących zmian, umożliwiasz im lepszą przygotowanie się i dostosowanie do nowej sytuacji.
3. Poczekaj na mnie, ja ciągle jeszcze się zastanawiam – proszę pozwól mi działać we własnym tempie. Dla tych dzieci czasem potrzebne jest więcej czasu na przetworzenie informacji i podejmowanie decyzji. Pozwól im na swój własny rytm działania.
4. Jestem w kropce, nie potrafię tego zrobić – zaproponuj mi możliwości wyjścia z trudnej sytuacji. W momencie, gdy dziecko utknęło, ważne jest oferowanie różnych opcji, które mogą pomóc im pokonać trudności. To daje im poczucie kontroli i wsparcia.
5. Czy to jest dobrze? Ja potrzebuję od razu wiedzieć - zaraz po tym jak coś zrobię dobrze – pochwal mnie szczegółowo. Dla tych dzieci natychmiastowa informacja zwrotna jest kluczowa. Szczegółowe docenienie ich osiągnięć pozwala budować ich pewność siebie.
6. Nie zapomniałem, ja tylko za pierwszym razem nie usłyszałem Cię – dawaj mi tylko jedno polecenie naraz, poproś, abym powtórzył Ci, co usłyszałem przed chwilą. Skupienie nadpobudliwego dziecka na jednym poleceniu naraz jest bardziej efektywne niż wielokrotne instrukcje. Powtórz polecenia, aby upewnić się, że zrozumieli.
7. Nie pomyślałem, mnie już nie było – przypomnij mi, bym najpierw pomyślał, a potem działał. Nadpobudliwe dzieci mogą czasem działać impulsywnie. Przypomnienie o zastanowieniu się przed podjęciem działania może pomóc w zapobieganiu niekorzystnym zachowaniom.
8. Ja zawsze pracuję, tylko w danej chwili – dawaj mi tylko krótkie etapy pracy do wykonania
9. Wiem – znowu wszystko zrobiłem źle? Wspieraj mnie, nagradzając nawet częściowo dobrze wykonane zadania. To zachęci mnie do kontynuowania i poprawy. Skup się na tym, co poszło dobrze, a także na tym, co mogę poprawić. To pomaga mi rozwijać się.
10. Dlaczego często na mnie krzyczysz? Doceniaj mnie, kiedy osiągnę coś pozytywnego. Przypominaj mi o moich mocnych stronach i osiągnięciach, szczególnie w trudniejszych momentach. To pomaga mi zrozumieć, że mam wartość i potencjał, nawet jeśli mam gorszy dzień.

 

Te prośby są ukierunkowane na zrozumienie unikalnych potrzeb dzieci nadpobudliwych oraz na zapewnienie im wsparcia w procesie nauki i rozwoju. Działając zgodnie z tymi zasadami, nauczyciele i opiekunowie mogą stworzyć korzystne środowisko dla rozwoju tych dzieci.

 

 

PRACA Z DZIECKIEM Z ADHD ZASADY PRACY

1. Zasada regularności: Ta zasada sugeruje, że ważne jest tworzenie struktury i rutyny w planie zajęć. Uczniowie z ADHD często korzystają z jasno zdefiniowanego harmonogramu, który zapewnia im przewidywalność i poczucie bezpieczeństwa. Regularność pomaga unikać nagłych zmian, które mogą być trudne dla dzieci  z ADHD.
2. Zasada powtórzeń (repetycji): Dla dzieci z ADHD powtarzające się instrukcje i polecenia są istotne. Nauczyciele powinni cierpliwie i wytrwale zapewniać powtórzenia, aby upewnić się, że uczniowie zrozumieli zadania. To pomaga zminimalizować nieporozumienia i błędy wynikające z braku skupienia.
3. Zasada jasno sprecyzowanych reguł i norm: Dla dzieci z ADHD jasne i wyraźne zasady oraz normy zachowania są istotne. Precyzyjnie określone reguły pomagają uczniowi zrozumieć, jakie zachowanie jest akceptowalne, a jakie nie, co przyczynia się do utrzymania spokoju w klasie.
4. Zasada konsekwencji działania: Dla dzieci z ADHD konsekwencja jest kluczowa. Ważne jest, aby nauczyciele spokojnie i stanowczo egzekwowali ustalone reguły, co pomaga uczniom zrozumieć, że istnieją pewne konsekwencje za określone zachowania. Konsekwencja działa również jako forma wsparcia dla dziecka.
5. Zasada indywidualizacji: Ta zasada zakłada dostosowanie sposobu nauczania do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka z ADHD. Dając zadania, które są dostosowane do umiejętności i tempa pracy dziecka, można pomóc mu osiągać sukcesy i zwiększyć poczucie kompetencji.
6. Stosowanie wzmocnień pozytywnych: Nagrody pozytywne, takie jak pochwały, uśmiechy czy przytulenia, są ważne dla dzieci z ADHD. Te formy wzmocnień mogą zwiększyć motywację i poprawić samopoczucie ucznia, co sprzyja pozytywnemu zachowaniu i zaangażowaniu w zadania.
7. Zasada aktywizowania poprzez organizowanie dodatkowych aktywności: Dzieci z ADHD mogą mieć nadmiar energii i trudności w skupieniu. Organizowanie dodatkowych aktywności fizycznych może pomóc w rozładowaniu nadmiaru energii i poprawić zdolność koncentracji na zajęciach.
8. Zasada naprzemienności wysiłku i relaksu: Wprowadzanie okresów aktywności ruchowej i chwil relaksu w trakcie zajęć może pomóc w utrzymaniu uwagi i regulacji poziomu energii dziecka z ADHD.
9. Zasada dostosowania struktury zajęć: Ważne jest, aby uwzględniać różnorodność w strukturze zajęć. Wprowadzenie zarówno spokojnych, skupionych momentów, jak i aktywności wymagających ruchu może pomóc w utrzymaniu zainteresowania uczniów i poprawić zdolność koncentracji.

 

Wszystkie te zasady są ukierunkowane na zapewnienie dzieciom z ADHD odpowiedniego wsparcia w nauce, dostosowując środowisko przedszkolne/szkolne i metody nauczania do ich indywidualnych potrzeb.

 

 

METODA DOLTO

Metoda Dolto, opracowana przez francuską psychoanalityczkę Françoise Dolto, skupia się na komunikacji i radzeniu sobie z emocjami w kontekście rozwoju dzieci. Oto kilka kluczowych zasad i koncepcji związanych z tym podejściem, przetłumaczonych na język polski:

            Słuchanie i akceptacja emocji: Metoda Dolto promuje ideę, że dorośli powinni uważnie słuchać emocji dzieci i akceptować je bez osądzania. Dzieci muszą czuć, że mogą swobodnie wyrażać swoje uczucia i że są one ważne.

            Otwarta komunikacja: Dolto zachęca do tworzenia otoczenia, w którym dzieci czują się komfortowo rozmawiając o swoich emocjach. To obejmuje zadawanie otwartych pytań i zapewnienie przestrzeni, aby dzieci mogły wyrazić swoje myśli i uczucia.

            Nauka o emocjach: Metoda Dolto zachęca do edukowania dzieci na temat emocji, pomagając im zrozumieć, co czują i dlaczego. W ten sposób dzieci mogą rozwijać większą świadomość emocjonalną i uczyć się radzić sobie z nimi.

            Emocje a rozwój dziecka: Dolto wierzyła, że zrozumienie i akceptacja emocji są kluczowe dla zdrowego rozwoju dziecka. Pomagając dzieciom w wyrażaniu i zrozumieniu swoich uczuć, można wspierać ich rozwój emocjonalny i społeczny.

Metoda Dolto miała istotny wpływ na podejście do wychowania i rozwoju dzieci we Francji i innych częściach świata. Warto jednak pamiętać, że podejścia w dziedzinie psychologii i wychowania dzieci ewoluują w czasie i mogą się różnić w zależności od kontekstu kulturowego i rozwoju naukowego.

 

Metoda Françoise Dolto promuje aktywne zaangażowanie dzieci w rozumienie i wyrażanie swoich emocji poprzez różnorodne zabawy i ćwiczenia. Oto kilka zabaw, które można stosować w metodzie Dolto do pracy z emocjami dzieci:

            Zabawa w ruchy emocji: Poproś dzieci, aby wybrały swoją ulubioną emocję (np. szczęście, smutek, złość) i przedstawiły ją za pomocą ruchów ciała. Na przykład, w jaki sposób poruszają się, gdy są bardzo szczęśliwe, a jak gdy są smutne. To pomaga dzieciom zrozumieć, jak różne emocje wpływają na ich ciało.

            Gra w karty emocji: Stwórz zestaw kart z różnymi obrazkami lub wyrazami, które reprezentują różne emocje (np. radość, strach, zdenerwowanie). Następnie, poproś dzieci, aby wybierały karty i opowiadały o sytuacjach, w których czuły się tak, jak na karcie.

            Lalka emocji: Daj dzieciom lalkę lub pluszowego zwierzaka i poproś je, aby przypisały emocje lalce lub misiowi. Mogą mówić, jak się czuje, co go cieszy lub martwi. To może pomóc dzieciom zidentyfikować i wyrazić swoje własne emocje.

            Scenki teatralne z emocjami: Poproś dzieci, aby odgrywały scenki, w których będą musiały wyrażać różne emocje. Na przykład, mogą odgrywać sytuację, w której się śmieją, a potem sytuację, w której są zły. To pomaga dzieciom praktykować rozpoznawanie i wyrażanie różnych emocji.

            Książki o emocjach: Czytaj dzieciom książki, które opowiadają o emocjach i przeżyciach innych dzieci. To może pomóc dzieciom zrozumieć, że emocje są naturalne i że wszyscy czasem czujemy się tak samo. (np.: Emocje - Niby nic, a jednak” - Doktor Catherine Dolto Colline Faure-Poiree)

            Kalendarz emocji: Stwórz kalendarz, na którym dzieci mogą oznaczać swoje emocje każdego dnia. To może pomóc im śledzić, jakie emocje pojawiają się w różnych sytuacjach i jak się zmieniają w ciągu czasu.

Zabawy te pozwalają dzieciom eksperymentować z emocjami, wyrażać je i zrozumieć, że emocje są częścią normalnego doświadczenia życiowego. Metoda Dolto podkreśla znaczenie wspierania dzieci w radzeniu sobie z emocjami i w budowaniu zdrowej świadomości emocjonalnej.